Trikotilomani Hakkında Ne Biliyoruz?

Saç yolma bozukluğu olarak ifade edilen trikotilomani, obsesif kompülsif bozukluk olarak değerlendiriliyor. Takıntı hastalığıyla ilişkilendirilen bu davranış hastanın vücudunda herhangi bir bölgedeki; en çok da saçlı derideki kılları çekmesi ve yolması şeklinde kendini gösteriyor. Saçlar dışında, kaş, kirpik, sakal, bıyık kılları da trikotilomani hastasının hedefi olabiliyor. Kapsamlı bir tedavi planlamasını ve tedavide multidisipliner bir yaklaşımı gerektiren bu sorun hem saç sağlığını hem de saç ekimini doğrudan ilgilendiriyor. Uzmanlar saç yolma bozukluğunun; anksiyete, depresyon, yeme bozuklukları, travmalar, duygusal stres gibi psikolojik durumlarla ilişkili olduğunu, eşlik eden bu bozukluklarla birlikte hastalığın daha da fazla tetiklenebileceğini söylüyorlar.

Trikotilomani, otomatik olarak ya da odaklanmış bir davranış olarak 2 şekilde ortaya çıkabiliyor. Otomatik tipte trikotilomani hastaları farkında olmadan eylemi gerçekleştirirken, odaklanmış tipte ise stres, üzüntü, kaygı gibi olumsuz duygulara tepki olarak ortaya çıkabiliyor. Uzmanlar, odaklanmış trikotilomani durumunu daha çok yetişkinlerde gözlemlediklerini, çocukların ise otomatik kategoride yer aldıklarını söylüyorlar.

Odaklanmış trikotilomani durumunda saç koparma eylemine; saç çiğneme ve yalama gibi davranışlar da eklenebiliyor. Trikofaji olarak isimlendiren bu durum saç ya da kıl yeme hastalığı olarak tanımlanıyor.

Trikotilomani Kaynaklı Alopesi Nasıl Teşhis Edilir?

Klinik bulgularda, trikotilomani; yaygın, düzensiz, skar bırakmayan, yamalı alopesi olarak gözlemlenir. Yamaların şekli köşeli veya düzensizdir. Saç telleri incelendiğinde farklı kırılma noktaları ve uzunluklarının olduğu tespit edilebilir. Trikotilomaninin yol açtığı saç dökülmesi görseli alopesi areata ve telgoen effluviumla benzerlik gösterir. Ayırıcı tanı için trikoskopi yöntemi kullanılır. Trikoskopi, saç tellerinin ve saç derisinin dermoskopik olarak incelenmesinde kullanılan bir tanı yöntemidir. Trikotilomaninin dermoskopik olarak alopesi areatadan ayırt edilemediği durumlarda negatif saç çekme testi gibi destekleyici tanı yöntemlerine de başvurulabilir.

Trikotilomani Belirtileri Nelerdir?

• Tekrarlayan saç koparma eylemi
• Belirgin saç kaybı
• Bölgesel kelleşme
• Eylem sonrası psikolojik rahatlama hissi

Trikotilomani Kimlerde Daha Sık Görülür?

Saç yolma hastalığı; yaş, cinsiyet ya da etnik köken ayırt etmiyor. Her milletten, her yaş grubunda görülebilen bu hastalığın, çocukluk döneminde erkek ve kız çocuklarında eşit, yaş ilerledikçe ise kadınlarda daha sık görüldüğü tespit edilmiştir.

Trikotilomani Nasıl Tedavi edilir? Kime Gitmeli?

Tekrarlayan ve engellenemeyen saç ya da kıl koparma davranışı şeklinde kendini belli eden trikotilomani, psikolojik, fizyolojik ve de estetik bir sorundur. Dolayısıyla çoklu bir yaklaşım ile tedavi edilmelidir. Uzmanlar, duygu durumu bozuklukları ve psikolojik stresle birlikte artış gösterebilen bu davranış bozukluğuyla ilgili standart bir tedavinin bulunmadığını; tedavinin hem psikoterapik hem de farmakolojik seçeneklerden oluştuğunu belirtiyorlar. Psikiyatri ve dermatoloji iş birliğiyle, kapsamlı bir tedavi planlaması yapılarak üstesinden gelinebileceği, tek tip bir yaklaşımın yetersiz olacağı görüşündeler.  

Trikotilomani Sonucu Kaybedilen Saçlar Tekrar Çıkar Mı?

Tekrar eden saç yolma davranışı sebebiyle gelişen alopesilerin geçici mi yoksa kalıcı mı olduğu merak konusudur. Bu sorunun net bir cevabı yoktur. Saç kökleri uzun süren bu obsesif eylem sebebiyle kalıcı olarak zarar görebilir. Dolayısıyla alopesi kalıcı olabilir. Zamanında fark edilen ve uygun tedavilerin gerçekleştirildiği durumlarda saç köklerini kurtarmak mümkün olabilmektedir.

Trikotilomani Sonucu Kalıcı Saç Kaybı Meydana Gelmişse Saç Ekimi Yapılabilir Mi?

Saç koparma hastalığının tedavi edilmediği ve bu alışkanlığın devam ettiği durumlar için saç ekimi uygun bir seçenek değildir ve tavsiye edilmez. Hastaların ekilen saçlara zarar verme riskleri vardır. Dolayısıyla, öncelikle bu hastalığın tedavi edilmesi ve tekrar dönmeyeceğinden emin olunması gerekir.