D vitamini, kemiklerin ve dişlerin normal gelişimi ve hatta saçların büyümesi gibi sağlığın birçok alanında ihtiyacımız olan ve özellikle belirtmeliyim yağda çözünen bir vitamindir. Ayrıca saç köklerinde yeni hücre büyümesini uyarır. Eksiklikği saç dökülmesi de dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
D Vitamini Nedir?
D vitamini, kalsiyum ve fosforu emmemize yardımcı olan yağda çözünen bir vitamindir. Bize üç ana versiyon vardır. Ergokaliferol D2, Kolekaliferol D3, Alfakalsidol Kemiklerin ve dişlerin normal gelişiminde bize yardımcı olduğu bilindiğimiz D vitamini bağışıklığa ve vücudumuzun belirli hastalık türlerine karşı direncine yardımcı olur. Daha düşük D vitamini seviyesi ise:
yapar.
D vitamini kaynaklarına bakalım mı?
D vitamini vücutta yapılabilir ve ayrıca dış kaynaklardan da alınabilir:
Yani D vitamini balık, yumurta ve diğer besin kaynaklarında bulunur. Yeterli güneş ışığı ile cildimizde üretilebilir.
Şimdi gelelim D Vitamini ve saç arasındaki ilişkiye
D vitamini seviyeleri önemli ölçüde düştüğünde, bu saç dökülmesine neden olabilir. Şimdi size bu ilişkiyi göstermeye yardımcı olan birkaç çalışmadan bahsedeceğim.
Bir yayında, araştırmacılar, D vitamininin saç büyüme döngüsünü nasıl etkilediğini araştırmışlar. Araştırmacılar, 18-45 yaş arası kadın saç dökülmesi alopesi hastalarını değerlendirmiş ve çoğunun ortak noktasının kanlarındaki düşük D vitamini seviyeleri olduğunu bulmuş. D vitamini için saç folikülü hücre reseptörleri ve saç dökülmesi hakkında bilimsel literatürü derlemek için bir MEDLINE araştırması yapmışlar. İncelemelerine dayanarak, D vitamininin saç büyüme döngüsündeki rolünün anagen büyüme evresini başlatmaya yardımcı olduğunu bulmuşlar. Ayrıca, vücudun saç folikülleri üzerindeki kendi D vitamini reseptör üretimini düzenlemeye yönelik tedavilerin, saç sorunlarını başarılı bir şekilde tedavi edebileceği sonucuna varmışlar.
Özetle, düşük D vitamini, hem eski hem de yeni saç köklerinde saç büyümesini uyardığı için saç dökülmesine neden olabilir. Ve seviyeler düşük olduğunda, bu yeni saç büyümesini geciktirebilir.
Bilim adamları, besin maddesinin kendisinden ziyade D vitamini reseptörlerinin yeni saç kökleri üretebildiğini ve hatta büyümeyi hızlandırdığını bulmuşlar. Örneğin, araştırmacılar saç köklerinde D vitamini reseptörü olmadan bilinçli olarak yetiştirilen fareler üzerinde çalışmış ve bu hayvanlara verilen D vitamini sayesinde saç büyümesi meydana geldiği gözlemlenmiş.
Bir başka araştırmada ise, bilim adamları, kronik telojen effluviumlu hastalara odaklanmış ve bu problemin genetik temelini incelemişler. Telogen effluvium daha evvel yazmıştım, stres faktörlerinin neden olduğu yaygın bir saç dökülmesi durumudur. Bu çalışmada, denek gruplarında D vitamini reseptörünün normal gelişimini etkileyen spesifik gen mutasyonlarını tanımlamışlar. Bu değişiklikler anagen fazda yeni saç büyümesini engellemiş ve saç folikülü hücrelerinin çoğalmasını durdurmuş. Bir çalışmada ayrıca kadın tipi saç dökülmesi olan kadınları ve ayrıca telogen effluvium’u olan kadınları değerlendirmiş ve kadınlara da uygun dozda D vitamininin verilmesi gerektiği sonucuna varmışlar.
Yani kısaca D vitamini saç sağlığı için önemli. Günde 15 dakika dirseğe kadar kollarınızdan alacağınız güneş, son derece faydalı. D vitamini ağırlıklı olarak balık, yumurta sarısı, peynir ve süt gibi hayvansal kaynaklardan elde edilebilir. Bir vegan, vejeteryan veya bitki bazlı bir diyet uygulayan biriyseniz, mantar, badem gibi sütler, soya ve güçlendirilmiş tahıllar gibi yiyecekleri tüketebilirsiniz.
Bahsettiğim araştırmalar ise bunlar:
[1] Amor, Karrie & Rashid, Rashid & Mirmirani, Paradi et. al, Does D matter? The role of Vitamin D in hair disorders and hair follicle cycling. Dermatol Online J, 2010 Feb 15;16(2):3.
[2] Banihashemi M, Nahidi Y, Meibodi NT, et. al Serum Vitamin D3 Level in Patients with Female Pattern Hair Loss. Int J Trichology. 2016;8(3):116-120. doi:10.4103/0974-7753.188965
[3] Lisse, Thomas S et al. “The vitamin D receptor is required for activation of cWnt and hedgehog signaling in keratinocytes.” Molecular endocrinology (Baltimore, Md.) vol. 28,10 (2014): 1698-706. doi:10.1210/me.2014-1043
[4] Seleit, Iman et al. “Vitamin D Receptor Gene Polymorphism In Chronic Telogen Effluvium; A Case-Control Study.” Clinical, cosmetic and investigational dermatology vol. 12 745-750. 8 Oct. 2019,