Saçkıran İçin FDA Onaylı İlk İlaç

Geçtiğimiz mart ayında düzenlenen Oscar ödül töreninde yaşanan tokat hadisesi,  birçoğumuzun hafızasında tazeliğini koruyor. Unutanlar için kısa bir hatırlatma yapalım. Oscar töreninde ödül alan ünlü oyuncu Will Smith; eşi Jada Pinkett’le ilgili espriler yapan sunucu Chris Rock’a okkalı bir tokat atarak geceye aldığı ödülle değil attığı tokatla damgasını vurmuştu. Espri malzemesi olan alopesi areata yani herkesçe bilinen adıyla saçkıran, en az tokat olayı kadar gündeme geldi ve uzun süre konuşuldu.

Jada Pinkett, alopeasi areata sebebiyle ani saç dökülmeleri yaşamış ve çareyi de saçlarını kazıtmakta bulmuş. Ancak; alopesi areata sadece saçları değil; kaş, kirpik, sakal ya da vücudun kılla kaplı diğer bölgelerini de hedef alan bir hastalık. Düzensiz görünümde olan ve öngörülemeyen bu bölgesel dökülmelerin otoimmün hastalıklarla tetiklendiği düşünülüyor. Bunun yanı sıra duygusal travmaların ve yoğun stresin bir sonucu olarak da karşımıza çıkabiliyor. Altında yatan nedenlerin mutlaka araştırılması gerekiyor. Alopesi areata aynı zamanda psikolojik açıdan da yıkıcı etkileri olabilen estetik bir sorun.

Oluşma nedenleri bakımından çeşitlilik gösteren alopesi areata (saçkıran) ne yazık ki aynı ölçüde tedavi seçeneğine sahip değil. Şu ana kadar etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış bir tedavisi olmasa da bu hastalık üzerinde uzun yıllardan bu yana yürütülen çok sayıda bilimsel ve deneysel araştırma mevcut. Bazı durumlarda hiçbir müdahale olmaksızın hastaların kaybettikleri saçları, kaşları, kirpikleri 2 yıl içerisinde, kendiliğinden geri dönebiliyor. Ancak bu süreç, kişilerin yaşam kalitelerini düşüren psikolojik bir travmaya da dönüşebiliyor.

Son günlerde alopesi areata tedavisinde sevindirici bir gelişme yaşandı. Tüm alopesi areata mağdurları için müjdeli haber FDA’dan geldi. Yapılan araştırmalar ve deneyler sonucu, şiddetli alopesi areata vakalarında işe yaradığı tespit edilen bir tablet, saçkıran hastalığının tedavisinde kullanılmak üzere FDA tarafından onaylandı. Amerikan ilaç firması Eli Lilly tarafından üretilen ilaç, Olumiant (Baricitinib) ismiyle satılıyor.

Baricitinib Kellik İlacı Mı?

Aslına bakarsanız Baricitinib, romatizmal eklem iltihaplarında kullanılan ve Olumiant markası altında satılan bir ilaç. Amerika’da yapılan bir çalışma sonucunda Baricitinib’in, covid-19 vakalarında iyileşme sürecini kısalttığı tespit edilmiş; Japonya da covid-19 tedavisinde bu ilacın kullanılmasına onay vermişti. Yani Baricitinib pandemi sürecinin başlangıcında, FDA tarafından acil kullanım onayı alan ilaçlar arasında yer alıyordu. Romatizmal eklem iltihabı tedavisinde kullanılan Olumiant (Baricitinib), covid-19 tedavisinde de kullanılmaya başlandı. Son olarak FDA, bu ilacın şiddetli alopesi areata vakalarında ilk sistematik tedavi olarak; yetişkinlerde günde 1 kez hap şeklinde kullanılmasını onayladı.

Baricitinib, dirençli eklem romatizmasını tedavi etmek için kullanılan bir JAK inhibitörü. JAK1 ve JAK2 alt tiplerini bloke ediyor. Bu ilacın saçkıran tedavisinde etkili olup olamayacağına dair kapsamlı bir araştırma yürütülmüş. FDA onayıyla sonuçlanan deneysel araştırma 1200 kişinin katılımıyla gerçekleştirilmiş. 36 haftada yapılan çalışmalarda elde edilen sonuçlar şu şekilde paylaşılmış:

• Günde 2mg Olumiant (Baricitinib) alan hastaların %17-22’i
• Günde 4mg Olumiant (Baricitinib) alan hastaların %32-35’i

Saçlarının %80’ini veya daha fazlasını geri kazandığı tespit edildi. Başlangıçta önemli ölçüde kaş ve kirpik kaybı olan vakalar arasında ise 36 hafta sonucu ilacı günde 4mg alan hastalarda kaş ve kirpiklerin büyük oranda geri geldiği gözlemlendi.

Ulusal Alopesi Areata Vakfı Başkanı Nicole Friedland bu durumu; tedavi seçeneklerinin yetersizliği sebebiyle her gün yeni zorluklarla karşılaşan alopesi areata hastaları için umut verici bir dönüm noktası olarak değerlendiriyor. Alopesi areatada FDA onaylı ilk sistematik tedavi olarak gündeme gelen Baricitinib için düzenleyici kararlar gelmesi bekleniyor.